Ceny paliw w Czechach rosną. Od sierpnia wyższa akcyza na ON
Ceny paliw w Czechach od końca maja br. stopniowo rosną. Jak podaje Agencja ČTK za spółką CCS śledzącą poziom krajowych cen, litr najczęściej tankowanej benzyny Natural 95 jest obecnie sprzedawany na stacjach średnio za 39,53 koron czeskich (ok. 7,39 zł) czyli więcej o 11 halerzy w porównaniu do ceny z ubiegłego tygodnia. Olej napędowy podrożał o 33 halerze na litrze, a kierowcy płacą teraz średnio 37,79 CZK/l (ok. 7,39 zł). Wzrost cen oleju napędowego przyspieszył, gdy akcyza na olej napędowy wzrosła w sierpniu o 1,50 korony, a wraz z VAT nawet o 1,80 korony. Cena oleju napędowego jest już o prawie cztery korony wyższa w porównaniu do początku bieżącego miesiąca. 1 sierpnia według danych CCS, litr kosztował średnio 33,95 korony. W kolejnych dniach analitycy spodziewają się stopniowej stagnacji cen paliw.
Od sierpnia akcyza na olej napędowy powróciła do poziomu obowiązującego do czerwca ubiegłego roku. Wtedy to rząd czeski nalegał na jej obniżkę ze względu na ówczesne wysokie ceny, głównie po to, aby odciążyć przewoźników. Teraz jednak nawet po odliczeniu efektu podwyżki akcyzy, cena oleju napędowego rośnie o ponad koronę za litr szybciej niż benzyny. Prawdopodobnie rafinerie i dostawcy oleju napędowego, a także właściciele stacji paliw zwiększają swoje marże na oleju napędowym, wykorzystując częściowo mylące uzasadnienie wzrostu akcyzy.
Pomimo tych podwyżek, jest taniej niż w tym samym okresie roku ubiegłego, kiedy paliwa drożały w związku z rosyjską agresją na Ukrainę. Benzyna jest o 82 halerze za litr tańsza niż rok temu, a za olej napędowy kierowcy płacili wtedy o 4,69 CZK za litr więcej.
Główny ekonomista Trinity Bank Lukáš Kovanda spodziewa się w najbliższym tygodniu stagnacji cen benzyny na czeskich stacjach paliw oraz niższej niż dotychczas ceny oleju napędowego o około 20 halerzy za litr. Powodem jest sierpniowa stabilizacja cen ropy naftowej na rynkach światowych, a także paliw sprzedawanych hurtowo na giełdzie towarowej w Rotterdamie.
Sierpniowa stagnacja cen ropy Brent i paliw w Rotterdamie lub ich niewielki spadek, co jednak równoważy osłabienie korony czeskiej wobec dolara, wynika głównie ze słabszych perspektyw chińskiej gospodarki. „Potężny rozwój kraju po covid nie następuje, wręcz przeciwnie, cierpi on na przykład z rekordowo wysokiego bezrobocia wśród młodych osób . Słabsze niż oczekiwano wyniki chińskiej gospodarki odbijają się na światowym popycie na ropę , której Chiny są największym importerem na świecie” – uważa Lukáš Kovanda.
Najtańsze paliwa tankują kierowcy w Województwie Południowoczeskim, gdzie litr benzyny kosztuje średnio 39,04 CZK, a olej napędowy sprzedawany jest tam w cenie 37,36 koron za litr. Na drugim biegunie jest stolica kraju. Paliwa z praskich dystrybutorów sprzedawane są najdrożej w całych Czechach. Litr benzyny w Pradze kosztuje średnio 40,49 CZK, a olej napędowy 38,81 CZK za litr. Poza stolicą diesel kosztuje więcej niż 38 koron za litr jeszcze w Województwie Środkowoczeskim i na Wysoczynie.
Wysokość cen paliw silnikowych w Republice Czeskiej – benzyny, oleju napędowego i gazu, zależy od takich czynników, jak cena surowca, marża brutto rafinerii i punktów sprzedaży detalicznej (w tym dystrybucji paliw) oraz podatki.
Podatek akcyzowy w Republice Czeskiej wynosi 12,84 koron czeskich za 1 litr benzyny Natural 95 i 9,95 koron czeskich za 1 litr oleju napędowego. Znaczna część środków finansowych uzyskanych z tego podatku kierowana jest za pośrednictwem Państwowego Funduszu Infrastruktury Transportowej (Státní fond dopravní infrastruktury) na budowę nowych połączeń drogowych i kolejowych.
Kolejnym czynnikiem administracyjnym wypływającym na cenę paliw jest podatek VAT. Jego stawka w Republice Czeskiej wynosi 21%.
Inne czynniki, tym razem rynkowe, to ceny baryłki ropy naftowej na giełdach światowych, kurs wymiany CZK w stosunku do USD, koszty przetwarzania ropy w rafineriach, koszty dystrybucji, sezonowe wahania popytu etc.
Na stronie Czeskiego Urzędu Statystycznego można znaleźć wykres zmian cen paliw w Czechach od 2001 roku do chwili obecnej.
