Czeskie flisactwo wpisane na Listę UNESCO
Czeskie flisactwo i jego tradycje zostały w grudniu 2022 r. wpisane na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Tradycyjna konstrukcja tratw i spływ nimi po rzekach są w ten sposób chronione nie tylko w Republice Czeskiej, ale także w pięciu innych krajach europejskich. Nominacja była wspólna – zgłosiły ją Polska, Niemcy, Hiszpania, Austria, Łotwa i właśnie Republika Czeska.
Pierwsze wzmianki o flisactwie na Wełtawie pochodzą z XI wieku. Czescy flisacy pływali po wszystkich żeglownych wodach, a więc również po Malšy, Lužnicy, Nežárce, Otavie, Sázavie, Berounce, Divokej Orlicy, Cichej Orlicy i Łabie. Z czasem rozwój kolei zaczął wypierać tę formę transportu, a budowa zapór na rzekach spowodowała, że towarowe spływy zanikły. Ale tradycje z nim związane, takie jak rzemieślnicze budowanie tratw, żegluga rzeczna czy flisacki slang i pieśni, wciąż są żywe. Mają w tym swój udział stowarzyszenia flisackie w Pradze i innych miastach nad Wełtawą, które zaczęły powstawać na przełomie XIX i XX wieku i działają do dziś, szczycąc się ponad stuletnią tradycją.
Członkowie stowarzyszenia Vltavan Purkarec od wielu lat sami organizują lub biorą udział w imprezach folklorystycznych, podczas których demonstrują budowę tratw. Oczyszczają kłody, wykonują w nich cięcia, robią wiązania, wiosła, miecze i inne wyposażenie. Następnie wodują tratwy i odpływają nimi pokonując występujące często trudności, takie jak wartki prąd rzeki czy niska temperatura wody.
Flisactwo to już ósma pozycja Republiki Czeskiej na Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Jan Herget, dyrektor biura CzechTourism, powiedział: „ Republika Czeska ma obecnie osiem pozycji na Liście UNESCO, co daje w sumie 31 wpisów. Biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców Czech na kilometr kwadratowy, czyni to nas jednym z najciekawszych krajów do odwiedzenia”. Dodał, że „Oprócz flisactwa, w 2020 roku UNESCO doceniło ręcznie robione ozdoby bożonarodzeniowe z koralików, a także produkcję modrodruku, lalkarstwo, sokolnictwo, jazda królów w regionie Slovácko, parady karnawałowe i maski w Hlinecku oraz Slovácký verbuňk ”.
Więcej informacji o czeskim flisactwie można znaleźć na stronie vorarstvi.cz.
Źródło: iROZHLAS, CzechTourism