W dowolnym momencie, z dowolnego miejsca — a do tego w dwunastu językach. Czeski projekt KinoK digitalizuje zabytki i pozwala zwiedzać je w sieci tak, jakbyśmy naprawdę tam byli. Część wpływów wraca do właścicieli obiektów na konserwację.

Na pierwszy rzut oka to dwa odległe światy: nowa technologia i stara cegła. Twórcy KinoK — jak mówią — postanowili je połączyć. Ich dewiza brzmi: „Uchwyćmy przeszłość, twórzmy cyfrową przyszłość”. Efekt? Platforma, która ma bawić, uczyć i realnie wspierać ochronę dziedzictwa.

Projekt działa pod adresem kinok.eu. Zamiast biernego oglądania zdjęć użytkownik dostaje wirtualne wycieczki: wideo, narrację lektorską, szczegółowe fotografie i elementy interaktywne. – Nie chcieliśmy stworzyć kolejnego cyfrowego archiwum. Chcieliśmy, by ludzie poczuli atmosferę miejsca, jakby naprawdę tam byli – mówi Richard Farbar. – Nasza technologia pozwala dosłownie zbliżyć się do detali fresków czy rzeźb, co w rzeczywistości często jest niemożliwe.

Twórcy podkreślają, że KinoK ma również wymiar społeczny. – KinoK przełamuje bariery – fizyczne, geograficzne i językowe. Jednocześnie daje ludziom możliwość prostego wsparcia ochrony historii i stania się częścią jej zachowania – dodaje Michal Přikryl. – Jesteśmy dumni, że projekt wsparło także Arcybiskupstwo Praskie.

Twarz i głos

Ambasadorką projektu jest aktorka Lenka Novotná. Występuje w materiałach wideo i prowadzi narrację audio, wprowadzając użytkowników w historię oraz kontekst artystyczny zwiedzanych miejsc.

Jak to działa

Wejście na platformę i zakup wirtualnej „wejściówki” otwiera dostęp do danego obiektu. Część wpływów trafia bezpośrednio na jego utrzymanie i renowację. Zwiedzać można na smartfonie, komputerze albo w goglach VR — 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.

Siedem najmocniejszych stron KinoK

Kiedy chcesz, skąd chcesz – zwiedzanie 24/7 na telefonie, komputerze i w goglach VR.
Kultura bez barier – dostęp także dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi, bez barier architektonicznych.
Dostęp globalny – treści dostępne w 12 językach, w tym w języku polskim.
Ukryte miejsca – wirtualne wejście do przestrzeni zwykle niedostępnych dla zwiedzających.
Pełne zanurzenie – wideo, komentarz audio, fotografie w wysokiej rozdzielczości i interaktywne quizy.
Wsparcie zabytków – część z każdej wejściówki wraca do opiekunów obiektu.
Cyfrowe archiwum – skanowanie tworzy wierny odpowiednik wizualny zabytku i bazę danych pomiarowych (m.in. w formacie E57), przydatną w razie zniszczenia obiektu i planowanej rekonstrukcji.

Po co cyfrowy „bliźniak”

W branży konserwatorskiej coraz częściej mówi się o tzw. digital twins — cyfrowych bliźniakach obiektów. W praktyce to chmury punktów i modele 3D, które dokumentują stan zabytku w określonym momencie. Jeśli dojdzie do uszkodzeń, dane pozwalają odtworzyć brakujące fragmenty z dokładnością nieosiągalną dla tradycyjnej dokumentacji fotograficznej.

Nota techniczna
E57 to otwarty format wymiany danych z naziemnych skanerów laserowych i innych urządzeń pomiarowych. Zawiera m.in. chmury punktów i metadane potrzebne do dalszej pracy projektowej.

Edukacja zamiast bezmyślnego przewijania

KinoK stawia na narrację. Każda wycieczka prowadzi przez kolejne przystanki i detale, które w realnym ruchu turystycznym łatwo przeoczyć: podpis mistrza na wsporniku, ślady po dawnych naprawach, polichromię widoczną tylko pod odpowiednim kątem. Interaktywne quizy zamykają poszczególne rozdziały, utrwalając wiedzę.

Filantropia w praktyce

Model finansowy jest prosty: użytkownik płaci za dostęp, a część środków trafia do właściciela zabytku. To propozycja dla tych, którzy chcieliby wesprzeć ochronę dziedzictwa, a nie zawsze mogą pojechać na miejsce. W świecie po pandemii — gdy dostępność bywa krucha, a koszty rosną — takie mechanizmy mogą stać się ważnym uzupełnieniem tradycyjnego ruchu turystycznego.

Co dalej

Twórcy zapowiadają rozwój katalogu obiektów i nowych funkcji immersyjnych. Jeśli ten model się przyjmie, cyfrowe zwiedzanie przestanie być ciekawostką, a stanie się codziennym narzędziem edukacji i ochrony zabytków.

O projekcie:
KinoK to czeska platforma poświęcona cyfrowej ochronie i udostępnianiu dziedzictwa kulturowego. Oferuje immersyjne wycieczki łączące swobodę odkrywania z interaktywnością i mechanizmem bezpośredniego wsparcia dla obiektów.

KinoK: co warto wiedzieć:
• 6 obiektów na start: Pałac Arcybiskupi w Pradze, Kościół św. Mikołaja, Kościół Chrystusa Zbawiciela, Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Pradze oraz bazyliki w Starej Boleslavi – św. Wacława i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
• 12 języków, w tym również polski.
• 200–400 CZK (ok. 35–70 zł) – tyle kosztuje wirtualna wejściówka.
• Część wpływów z każdego biletu trafia na konserwację i utrzymanie zabytku.

Więcej: kinok.eu.

Źródło: KinoK