Czescy przedsiębiorcy popierają zwiększenie wydatków na obronność
Czescy przedsiębiorcy dostrzegają strategiczne znaczenie sektora obronnego i zdecydowanie popierają wzrost wydatków na obronność – wynika z najnowszego badania Barometr Izby, przeprowadzonego przez Izbę Gospodarczą Republiki Czeskiej. Aż 82,6% ankietowanych uznaje te inwestycje za kluczowe – nie tylko z punktu widzenia bezpieczeństwa, ale i rozwoju gospodarczego kraju.
Badanie Barometr Izby przeprowadzono w dniach 21 stycznia – 5 lutego 2025 r., a więc jeszcze przed spotkaniem europejskich przywódców w Londynie oraz przed oświadczeniem premiera Czech o planie zwiększenia wydatków na obronność o 0,2 proc. PKB rocznie – do poziomu 3 proc. PKB w 2030 r. W badaniu wzięło udział 548 przedsiębiorców, reprezentujących mikro, małe, średnie i duże firmy z różnych branż.
Potencjał rozwoju czeskiego przemysłu obronnego
– Czeski sektor obronny ma długą tradycję i mocną pozycję na światowym rynku – podkreśla prezes Izby Gospodarczej Republiki Czeskiej (Hospodářská Komora ČR), Zdeněk Zajíček. Jego zdaniem obecna sytuacja geopolityczna otwiera przed branżą ogromne możliwości. – Wojna w Ukrainie spowodowała wzrost popytu na produkty czeskich firm, a odbudowa zapasów wojskowych w Europie może zapewnić stabilne zamówienia na kolejne dekady – zauważa Zajíček.
Eksperci zwracają uwagę, że czeski przemysł obronny odgrywa coraz ważniejszą rolę w europejskim ekosystemie bezpieczeństwa. Według analizy Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI), europejskie państwa zwiększają swoje budżety wojskowe, co sprzyja wzrostowi sektora.
Podatność na zmiany geopolityczne
Z badania wynika, że 68,6% przedsiębiorców dostrzega znaczenie wydatków na obronność w kontekście geopolitycznym – wskazują na zobowiązania sojusznicze, wzmacnianie międzynarodowej pozycji Czech oraz bezpieczeństwo kraju. Dla 46,5% ankietowanych zwiększenie budżetu obronnego to także sposób na stabilizację gospodarki i poprawę klimatu inwestycyjnego.
– Nasze badanie potwierdza, że biznes doskonale rozumie, iż inwestycje w obronność to nie tylko konieczność, ale także szansa na rozwój gospodarczy. Dodatkowe środki mogą zostać przeznaczone na badania i rozwój, co umocni konkurencyjność naszego sektora – podkreśla Lenka Janáková, dyrektor Departamentu Legislacji, Prawa i Analiz HK ČR.
Większe wydatki na obronność zyskują zwolenników
Z Barometru Izby wynika, że 42,9% przedsiębiorców chce zwiększenia budżetu obronnego powyżej obecnych 2% PKB. Spośród nich 28,1% opowiada się za poziomem 3% PKB, a 10% nawet za 4%. Z kolei 24,8% ankietowanych popiera utrzymanie obecnego progu, a 9,9% opowiada się za jego obniżeniem.
– Sektor obronny ma potencjał rozwoju przez co najmniej 10-20 lat. Jeśli państwo postawi na strategiczne inwestycje, możemy stworzyć tysiące nowych miejsc pracy i zapewnić trwały impuls dla całej gospodarki – mówi Lubomír Kovařík, przewodniczący sekcji obronnej Hospodářskej Komory.
Modernizacja czeskiej armii konieczna
Z badań wynika, że choć 80% Czechów uważa obronność za kluczową, to tylko 39% wierzy, że ich armia dorównuje zachodnim sojusznikom. Eksperci podkreślają, że to wyraźny sygnał, iż czeskie siły zbrojne wymagają modernizacji i dalszych inwestycji. Zwracają uwagę, że obecna sytuacja międzynarodowa zmusza państwa NATO do dostosowania armii do nowych wyzwań. Czechy, jako kraj z silnym zapleczem przemysłowym, mogą nie tylko unowocześniać własne wojsko, ale także wspierać sojuszników.
Według dostępnych informacji na początku 2023 roku czeskie siły zbrojne liczyły 27 197 żołnierzy zawodowych. Z tego 22 866 pełniło służbę w jednostkach wojskowych, a pozostali zajmowali stanowiska administracyjne, szkoleniowe i logistyczne. Docelowo do 2030 roku armia planuje zwiększyć liczebność do 30 000 żołnierzy.
Obronność filarem gospodarki
Według analiz sektor obronny generuje dziś około 1% czeskiego PKB, a jego roczne obroty sięgają 75 miliardów koron (3 miliardy euro). Co więcej, każda zainwestowana korona przynosi nawet trzykrotny zwrot w innych sektorach gospodarki.
– Mamy unikalną szansę na rozwój stabilnej i długoterminowo prosperującej branży. Teraz kluczowe jest, aby działania legislacyjne i wykonawcze państwa skupiły się na strategicznych inwestycjach oraz wsparciu badań i rozwoju. Dzięki temu nie tylko odpowiemy na aktualne zagrożenia geopolityczne, ale także stworzymy trwały filar czeskiej gospodarki na przyszłość – podsumowuje Zdeněk Zajíček.
IDET 2025 – prestiżowe wydarzenie dla branży obronnej
W obliczu rosnącego zainteresowania sektorem obronnym Międzynarodowe Targi Technologii Obronnych i Bezpieczeństwa IDET (28-30.05.2025) odgrywają kluczową rolę. To jedno z najważniejszych wydarzeń tego typu w Europie Środkowej, które co dwa lata skupia w Brnie czołowych przedstawicieli branży, a także delegacje rządowe i wojskowe z całego świata.
Głównym wystawcą jest Ministerstwo Obrony Republiki Czeskiej oraz Armia RCz, co podkreśla strategiczne znaczenie targów dla krajowej polityki obronnej. IDET to nie tylko prezentacja nowoczesnego sprzętu i technologii wojskowej, ale także platforma wspierająca eksport czeskiego przemysłu zbrojeniowego i ułatwiająca nawiązywanie międzynarodowych kontraktów.
Targi IDET odbywają się równolegle z Międzynarodowymi Targami Pożarnictwa PYROS oraz Międzynarodowymi Targami Technologii i Usług Bezpieczeństwa ISET, tworząc unikalne forum poświęcone szeroko pojętemu bezpieczeństwu.
Przyszłość sektora obronnego w Czechach
Eksperci podkreślają, że rozwój czeskiego sektora obronnego to nie tylko kwestia większych nakładów finansowych, ale przede wszystkim długofalowej strategii technologicznej i przemysłowej. Inwestycje w obronność mogą przyczynić się nie tylko do poprawy bezpieczeństwa, ale także stać się impulsem dla całej gospodarki.
– Aby Czechy mogły skutecznie konkurować na arenie międzynarodowej, konieczne są zmiany w sposobie finansowania przemysłu obronnego – zaznacza Jana Černochová, minister obrony RCz.
Czechy mają szansę stać się jednym z liderów technologii obronnych w NATO, jeśli skoncentrują się na innowacjach, takich jak drony, cyberbezpieczeństwo czy sztuczna inteligencja. Kluczowe będzie nie tylko zwiększenie budżetu, lecz także przemyślane inwestycje w badania i rozwój, które pozwolą czeskim firmom skutecznie konkurować na globalnym rynku. Najbliższe lata pokażą, czy Czechy wykorzystają tę szansę i stworzą nowoczesny sektor obronny – jednocześnie gwarant bezpieczeństwa i motor wzrostu gospodarczego.