Oczekiwanie na autobus kursujący tylko kilka razy dziennie to problem, z którym borykają się mieszkańcy wielu regionów podmiejskich i obszarów wiejskich. Niewystarczająca liczba linii autobusowych, nieefektywny rozkład jazdy, niskie częstotliwości kursowania czy brak odpowiednich połączeń między poszczególnymi miejscowościami ograniczają ich mobilność. Podróżowanie do pracy, szkoły czy lekarza, na wydarzenia kulturalne lub w inne miejsca staje się utrudnione. Z tym problemem postanowił się zmierzyć czeski start-up CITYA.

Nowe technologie rewolucjonizują wiele dziedzin naszego życia, a branża transportu nie jest tu wyjątkiem. CITYA, będąca skrótem od „City Automotive”, jest innowacyjnym projektem stworzony przez zespół młodych i ambitnych czeskich przedsiębiorców, który ma na celu zmienić tradycyjne podejście do transportu masowego i zapewnić skuteczne, tanie i wygodne rozwiązania dla podróżujących.

Firma koncentruje się na transporcie zbiorowym na żądanie, który jest unikalną usługą tego typu w Europie Środkowej i Wschodniej. „Jedną z podstawowych misji firmy jest zapewnienie dostępności do miast i świadczonych w nich usług, zmniejszenie liczby samochodów w metropoliach oraz oferowanie samorządom i organizatorom transportu efektywnego finansowania komunikacji bliskiego zasięgu. CITYA niedawno rozpoczęła działalność w Říčanach (25 km od Pragi) i sąsiednich gminach. Projekt pilotażowy był już realizowany w Brnie i skorzystały z niego tysiące osób. Nie jesteśmy konkurentem dla komunikacji miejskiej, ale ją uzupełniamy. To się miastom opłaci” – powiedział info.cz Dominik Janík, jeden z założycieli CITYA i jej prezes .

Janík odkrył lukę na rynku, która czekała na wypełnienie. A dokładnie rzecz ujmując dostrzegł potencjał tkwiący w tzw. pustyniach tranzytowych. To wprowadzony przez niego termin oznaczający obszary o niskiej gęstości zaludnienia, gdzie tradycyjne środki transportu publicznego nie są efektywne lub opłacalne. To miejsca, gdzie mieszkańcy mają ograniczony dostęp do usług transportowych, a istniejące rozwiązania nie spełniają ich potrzeb.

Dlaczego CITYA skupia się na tych miejscach? Prezes firmy tłumaczy: „Uważamy, każdy powinien mieć dostęp do komfortowego i przystępnego transportu, bez względu na to, gdzie mieszka. Pustynie tranzytowe to obszary, które potrzebują naszej pomocy, aby ludzie mogli poruszać się swobodnie i wygodnie”.

Co to jest CITYA?

CITYA to innowacyjny system transportu publicznego, który łączy w sobie zalety komunikacji zbiorowej i indywidualnej. Zamiast tradycyjnych autobusów czy tramwajów, CITYA oferuje podróżnym możliwość korzystania ze specjalnych minivanów, które kursują po ustalonych trasach i zatrzymują się na żądanie, a przy tym nie mają stałych rozkładów jazdy ani przystanków. Można je zamówić przez aplikację w dowolnym momencie i miejscu, a także zmienić trasę lub cel podróży w trakcie jazdy. Minivany są wyposażone w sztuczną inteligencję, która optymalizuje trasę i czas podróży na podstawie danych o ruchu drogowym i zapotrzebowaniu pasażerów. Dostosowują się do warunków drogowych i unikają korków, skracają czas podróży i minimalizują opóźnienia. Aplikacja CITYA umożliwia podróżnym rezerwację miejsca w minivanie, śledzenie jego położenia na mapie, płatność za przejazd i ocenę jakości usługi.

Gdzie obecnie CITYA działa?

CITYA funkcjonuje w kilku miastach i regionach Republiki Czeskiej. Zaczęła działać w Pradze jako pilotażowy projekt z udziałem 10 minivanów. Wkrótce zyskała popularność i zainteresowanie zarówno ze strony klientów, jak i samorządów lokalnych. W 2022 roku CITYA rozszerzyła swoją działalność na inne miasta i regiony, takie jak Říčany, Brno, Ostrawa czy Pilzno. Start-up stale poszerza swoją działalność i stawia sobie ambitne cele dotyczące ekspansji na inne rynki europejskie, w tym do Polski. Jednym z kluczowych elementów sukcesu CITYA jest współpraca z lokalnymi władzami i organizacjami transportowymi, które dostrzegają korzyści wynikające z wprowadzenia tak nowatorskiego rozwiązania.

V Říčanech zkouší sdílené dodávky. Cestu plánuje umělá inteligence | TN.cz (nova.cz)

Jak skorzystać z CITYA?

Korzystanie z CITYA jest bardzo proste i intuicyjne. Wystarczy zainstalować aplikację CITYA na swoim smartfonie i się zarejestrować. Następnie można wybrać cel podróży, liczbę pasażerów i preferowany czas odjazdu. Aplikacja pokaże dostępne minivany w pobliżu, ich trasę i cenę przejazdu. Po zatwierdzeniu rezerwacji, aplikacja poinformuje o numerze rejestracyjnym minivana, czasie przyjazdu i miejscu odbioru. W trakcie jazdy można śledzić położenie minivana na mapie, komunikować się z kierowcą lub innymi pasażerami, a także zmienić trasę lub cel podróży. Po dotarciu do miejsca docelowego, aplikacja automatycznie pobierze opłatę za przejazd z karty kredytowej lub konta bankowego. Można też ocenić jakość usługi i podzielić się swoją opinią.

Ile kosztuje przejazd z CITYA?

CITYA jest tańsza niż tradycyjne środki transportu, ponieważ opiera się na zasadzie dzielenia kosztów pomiędzy pasażerów. Cena przejazdu jest ustalana indywidualnie dla każdego użytkownika, w zależności od długości trasy i liczby osób podróżujących razem. Im więcej jedzie ich razem, tym jest taniej. Średnio przejazd kosztuje około 30 koron czeskich (ok. 5,70 zł) za 10 kilometrów. Jest to znacznie mniej niż w przypadku taksówek czy paliwa do samochodu. Nawet w porównaniu z cenami biletów autobusowych lub kolejowych, które wynoszą od 40 do 60 koron czeskich (od ok. 7,6 do 11,40 zł) za tę samą odległość, jest to znaczna oszczędność. Ponadto możliwe są różne promocje i rabaty dla stałych klientów, studentów czy seniorów. Aplikacja umożliwia łatwe płatności online, ocenianie przejazdów i kontakt z obsługą klienta. Warto podkreślić, że CITYA jest również wygodniejsza niż tradycyjne środki transportu, ponieważ zapewnia wysoki standard obsługi i bezpieczeństwa. Minivany są nowoczesne, przestronne i klimatyzowane. Kierowcy są profesjonalni, uprzejmi i przeszkoleni w zakresie obsługi klienta.

Kto najczęściej korzysta z CITYA?

Według Dominika Janíka, szefa CITYA, użytkownikami są głównie mieszkańcy małych miast i wsi, którzy nie mają dostępu do regularnej komunikacji miejskiej lub nie chcą być uzależnieni od rozkładu jazdy. CITYA daje im możliwość swobodnego poruszania się po regionie bez konieczności posiadania własnego samochodu lub korzystania z drogich taksówek. To idealne rozwiązanie dla ciężarnych kobiet, matek z małymi dziećmi, osób niepełnosprawnych, w podeszłym wieku. Często pasażerami CITYA są osoby, które cenią sobie ekologię i oszczędność. Korzystając z usługi, nie tylko zmniejszają swój ślad węglowy, ale także dzielą koszty przejazdu z innymi podróżnymi.

Jakie korzyści mogą odnieść samorządy lokalne z wdrożenia usług CITYA?

CITYA oferuje różnorodne usługi. Jednym z aspektów działalności CITYA jest zdolność do modelowania przyszłego popytu na transport publiczny. Dzięki zaawansowanym algorytmom i analizie danych pochodzących z takich źródeł, jak aplikacje mobilne, karty miejskie, systemy rezerwacji czy czujniki ruchu, CITYA jest w stanie prognozować, jakie będą potrzeby transportowe mieszkańców w przyszłości. Ta umiejętność pozwala samorządom lokalnym na lepsze planowanie sieci transportowej, optymalizację tras i harmonogramów, co prowadzi do bardziej efektywnego i zrównoważonego systemu transportowego. Dzięki temu zwiększa się atrakcyjności transportu publicznego i zachęca ludzi do korzystania z niego, co może przyczynić się do zmniejszenia liczby prywatnych samochodów na drogach i ograniczenia problemów związanych z zatłoczeniem i zanieczyszczeniem. Dodatkowo, korzystanie z systemu CITYA może przynieść oszczędności finansowe dla miast i regionów. Dzięki optymalizacji tras i harmonogramów, można zredukować koszty operacyjne związane z transportem publicznym, jednocześnie zapewniając wysoką jakość usług dla mieszkańców. Zdaniem Dominika Janíka innowacyjne rozwiązania transportowe oferowane przez firmę mogą przynieść samorządom oszczędności nawet na poziomie 30%.

Projekt CITYA wydaje się być rewolucyjnym rozwiązaniem, który zmienia sposób podróżowania. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych technologii, sztucznej inteligencji, elastycznemu harmonogramowi kursów i współdzieleniu pojazdów, CITYA staje się coraz bardziej popularnym rozwiązaniem wśród mieszkańców Czech. Przyczynia się nie tylko do transformacji transportu publicznego, ale także zmienia sposób, w jaki ludzie podróżują. Wpływ czeskiego start-upu na jakość życia w miastach, regionach podmiejskich i obszarach wiejskich jest niezaprzeczalny, a perspektywy rozwoju i ekspansji na inne rynki, w tym również na rynek polski, są obiecujące.

Źródła: info.cz, mhd86.cz/, adastra.digital, zdopravy.cz, www.citya.io/