W Czechach obowiązują nowe obostrzenia zgodnie z PES

W Czechach od niedzieli 27 grudnia wchodzą w życie nowe obostrzenia. Już po raz czwarty o kolejne 30 dni (do 22.01.2021) zostaje przedłużony stan wyjątkowy. Nadal jest zakazane nocne wychodzenie od 21.00 do 5.00. Restauracje, kawiarnie i hotele są zamknięte dla konsumentów i gości. To samo dotyczy wstępu do muzeów, galerii czy zabytków. Nieczynne dla amatorskiego uprawiania sportu pozostają hale sportowe i baseny. Za serwisem Aktuálně.cz  i własnymi ustaleniami zamieszczamy przegląd aktualnych zakazów i obostrzeń.

 

Przyjazd do Czech

• osoba przebywająca dłużej niż 12 godzin w ciągu ostatnich 14 dni w krajach, które znajdują się na liście krajów o wysokim ryzyku zakażenia COVID-19, musi wypełnić internetowy formularz przyjazdowy przed przekroczeniem granicy czeskiej i posiadać negatywny wynik testu RT-PCR wykonanego w Republice Czeskiej lub w innym państwie UE (nie starszy niż 72 godzin). Polska jest w „czerwonym koszyku” (najwyższe ryzyko)
• obywatele UE i obcokrajowcy-rezydenci mogą nadal przyjeżdżać do Republiki Czeskiej na czas nieprzekraczający 24 godzin, ale wyłącznie z powodu wyższej konieczności (praca, biznes, nauka, wizyta u lekarza, pogrzeb, sprawy do załatwienia w urzędach, opieka nad dzieckiem). Dozwolony jest również tranzyt przez terytorium Republiki Czeskiej trwający nie dłużej niż 12 godzin. W obu przypadkach nie ma konieczności rejestracji elektronicznej a także okazania wyniku testu na obecność Sars-CoV-2 lub kwarantanny. Komunikat na stronie MSW RCz (jpg) w j. czeskim lub j. angielskim
• w przypadku jakichkolwiek objawów rozpoczynającej się choroby (zwłaszcza gorączki, kaszlu, duszności, niestrawności, utraty węchu, ogólnego osłabienia lub innych objawów) należy niezwłocznie zgłosić ten fakt zdalnie (np. telefonicznie lub e-mailem) swojemu lekarzowi pierwszego kontaktu
• przy przekraczaniu granicy państwowej osoba musi się poddać kontroli pod kątem objawów COVID-19, w przypadku ich potwierdzenia musi współpracować z pracownikami służby zdrowia przy pobieraniu próbki do testu

Zgromadzenia i przepływ ludzi

• od 27 grudnia obowiązuje zakaz nocnego wychodzenia w godz. od 21.00 do 5.00. Jednak Ministerstwo Zdrowia zaleca, aby całkowicie ograniczyć opuszczanie domu, również w ciągu dnia, poza godzinami policyjnymi. Wyjście tylko w celu załatwienia niezbędnych spraw i z zachowaniem maksymalnej ochrony sanitarnej
  
• w kontaktach z innymi osobami należy zachowywać dystans co najmniej 2 metrów. Pracodawcy powinni wprowadzić pracę na odległość, o ile pracownicy ze względu na charakter pracy i warunki mogą ją wykonywać w domu (home office)
  
• w miejscach publicznych mogą przebywać maksymalnie 2 osoby, ograniczenie nie odnosi się do domowników, osób pracujących razem lub dzieci i uczniów w szkole, z zachowaniem niezbędnych odstępów
• teatry, kina czy sale koncertowe pozostają zamknięte dla widzów, nadal obowiązują ograniczenia organizacyjne i ogólne ograniczenia nałożone na osoby obecne na próbach. Muzea (z kilkoma wyjątkami), galerie i zabytki są zamknięte
  
• w weselach i pogrzebach może uczestniczyć maksymalnie 15 osób. Podczas nabożeństw osoby siedzące w jednym rzędzie obowiązuje nakaz zachowania odległości dwóch metrów między sobą, obiekty mogą być wypełnione maksymalnie do 10% pojemności. Obowiązuje zakaz wspólnego śpiewania
  
• w miejscach publicznych nie wolno spożywać napojów alkoholowych

Noszenie maseczek

• obowiązkowe noszenie środków zakrywających usta i nos w przestrzeni zewnętrznej na obszarze gmin dotyczy przypadków, kiedy jedną osobę od drugiej dzieli odległość mniejsza niż dwa metry. Zwolnieni są członkowie jednego gospodarstwa domowego lub osoby uprawiające sport
  
• maseczkę należy zakładać również we wszystkich wnętrzach niebędących miejscem zamieszkania lub zakwaterowania
• maseczki są obowiązkowe w samochodzie tylko wtedy, gdy kierowca wiezie osoby, z którymi nie mieszka w tym samym gospodarstwie domowym
• maseczki są również obowiązkowe w pojazdach komunikacji miejskiej oraz na przystankach, peronach, wiatach i w poczekalniach
• w wyjątkowych przypadkach – gdy konieczne jest, aby uczeń lub student widział usta nauczyciela podczas lekcji – nauczyciel może zastosować przyłbicę jako środek ochrony dróg oddechowych, pod warunkiem zachowania odległości co najmniej dwóch metrów od ucznia lub ucznia
• istnieje szereg wyjątków zwalniających z obowiązku noszenia maseczek: nie muszą ich nosić np. pracownicy w dwumetrowych odstępach wykonujący pracę w jednym miejscu, osoby pracujące w wysokich temperaturach, kierowcy transportu publicznego zabezpieczeni przed kontaktem z pasażerami, pacjenci w szpitalach, dzieci poniżej drugiego roku życia lub dzieci i pracownicy przedszkoli itp.

Handel i usługi

• otwarte mogą być wyłącznie sklepy z podstawowymi produktami – odnosi się to do sklepów spożywczych, stacji pali, sklepów z artykułami higienicznymi, kosmetycznymi i innymi artykułami drogeryjnymi, otwarte mogą być apteki, punkty wydawania i sprzedaży  sprzętu medycznego, sklepy zoologiczne i sprzedające karmy i i inne artykuły dla zwierząt, punkty sprzedające okulary i soczewki kontaktowe , gazety i czasopisma, wyroby tytoniowe, pralnie samoobsługowe lub pralnie chemiczne
• supermarkety mogą oferować wyłącznie podstawowe produkty – na przykład artykuły spożywcze, higieniczne, kosmetyki, leki, karmy dla zwierząt, paliwa itp.

• w sklepach nadal obowiązuje limit ilości osób – jeden klient na 15 m kw. Klienci powinni zachowywać dwumetrowe odstępy. Zasada wstępu do sklepów i innych placówek ma kilka wyjątków: dla małych punktów do 15 m kw. limit klientów nie dotyczy dziecka poniżej 15 roku życia towarzyszącego osobie dorosłej oraz opiekuna osoby niepełnosprawnej. W pozostałych sklepach do limitu klientów nie wlicza się dzieci poniżej szóstego roku życia w towarzystwie osoby dorosłej. W przypadku rodziców z wózkami dziecięcymi zarządzający sklepem nie może wymagać korzystania z wózka na zakupy, a dziecko w wózku nie może być wliczone do limitu osób
• sprzedawcy muszą regulować kolejki w sklepach i przed nimi oraz nadzorować przestrzeganie dwumetrowych odstępów
• w galeriach handlowych nadal obowiązuje zakaz prowadzenia kącików zabaw dla dzieci oraz udostępniania bezprzewodowego łącza internetowego. Obiekty gastronomiczne w centrach handlowych mogą wydawać posiłki tylko przez specjalne okno
• jarmarki na zewnątrz są dozwolone, ale nie są zalecane przez rząd. Zabrania się na nich konsumpcji, stoiska powinny być oddalone od siebie co najmniej o cztery metry
• od 27 grudnia nie mogą funkcjonować usługi fryzjerskie, manicure, pedicure, salony masażu 
• biblioteki mogą wypożyczać i przyjmować zwracane książki tylko przez specjalne okna

Szczegóły w postanowieniu rządu Republiki Czeskiej w tym miejscu.

Uprawianie sportu

• profesjonalne zawody sportowe są dozwolone pod warunkiem zachowania określonego reżimu i bez udziału widzów, zawody amatorskie są zabronione, zamknięte są hale sportowe, baseny, sauny, siłownie lub centra odnowy biologicznej. Tereny sportowe na powietrzu są otwarte dla maksymalnie dwóch osób
• ośrodki narciarskie od 27 grudnia są nieczynne.

Restauracje i hotele

• restauracje i kawiarnie są zamknięte. Działać mogą tylko specjalne okna do wydawania posiłków i tylko poza godzinami policyjnymi. Przez okno nie można sprzedawać alkoholu, sprzedaż na wynos kawy i herbaty nie jest zabroniona
• hotele i pensjonaty nie przyjmują turystów. Na nocleg mogą zatrzymać się tylko goście podróżujący służbowo
• restauracje hotelowe są otwarte tylko dla gości hotelowych

Placówki opieki zdrowotnej i sanitarnej

• zabronione są odwiedziny pacjentów w stacjonarnych zakładach opieki zdrowotnej, z wyjątkiem obecności przy porodzie, wizyt u pacjentów niepełnoletnich, z ograniczoną samowystarczalnością, w hospicjach oraz u pacjentów w końcowym stadium choroby nieuleczalnej
• obecność przy porodzie jest dozwolona tylko w przypadku spełnienia kilku warunków: jest to rodzic dziecka lub osoba mieszkająca z matką w tym samym gospodarstwie domowym, poród odbywa się w oddzielnej sali porodowej lub boksie z własną łazienką, uniemożliwiony jest kontakt z innymi matkami. Osoba towarzysząca przy porodzie nie może wykazywać oznak COVID-19, będzie używała co najmniej maseczki chirurgicznej (nie z tkaniny), przed wejściem podda się mierzeniu temperatury, która musi być niższa niż 37,0 st. Celsjusza
• od 5 grudnia wizyty w domach seniorów i domach pomocy społecznej są dozwolone, jeśli odwiedzający pokaże negatywny wynik testu COVID-19 nie starszy niż 48 godzin lub udowodni, że przeszedł tę chorobę w ciągu ostatnich 90 dni. Konieczne będzie posiadanie maseczki klasy FFP2 lub KN95. Wyjątek dotyczy osób małoletnich, z ograniczoną samowystarczalnością, niepełnosprawnych, w ostatnim stadium choroby nieuleczalnej oraz osób, u których nie pozwala na to stan psychiczny lub sytuacja społeczna

Urzędy

• godziny urzędowania są ograniczone do maksymalnie pięciu oraz dwóch dni w tygodniu
• jeśli istnieje możliwość, to urzędy preferują kontakt pisemny, elektroniczny lub telefoniczny,  lecz muszą zachować możliwość spotkania osobistego

Szkoły

• szkoły podstawowe i średnie mają przedłużone ferie świąteczne, uczniowie nie muszą chodzić do szkoły od 21 grudnia do 3 stycznia
• po feriach na razie będzie obowiązywało nauczanie stacjonarne w przedszkolach i szkołach specjalnych oraz w klasach I-II szkół podstawowych
• nauka zdalna będzie obowiązywać uczniów szkół podstawowych starszych roczników (od klasy III i wyżej) 
• nauka zdalna będzie również dotyczyła studentów średnich i wyższych szkół zawodowych oraz innych uczelni
• studenci mogą przebywać w internatach i akademikach
• „zielone szkoły” są zabronione
• przedszkoli nie obowiązują ograniczenia związane z dostępnością powierzchni
• nie ma ograniczeń w organizacji teoretycznych i praktycznych egzaminów końcowych w autoszkołach

System przeciwepidemiczny PES

System przeciwepidemiczny (protiepidemický systém – PES), który nadzoruje Covid-19 w Republice Czeskiej, ma pięć poziomów alarmowania. Najpierw 18 grudnia 2020 ryzyko podniosło się z III do IV stopnia. Od niedzieli 27 grudnia 2020 powrócono do najwyższego, V stopnia (fioletowy).

Co to jest PES?

PES jest jednym z narzędzi oceny i zwalczania epidemii COVID-19 w Czechach. Głównym celem nowej oceny PES jest zwiększenie czytelności i przewidywalności aktualnej sytuacji epidemiologicznej. Opis w j. czeskim pojedynczych stopni ryzyka (I-V, od zielonego do fioletowego) dostępny jest w tym miejscu (pdf).  Słowo „pes” w j. czeskim oznacza psa, stąd w grafikach często pojawia się głowa tego czworonoga.

PES przejrzyście pokazuje aktualną sytuację w poszczególnych regionach i jednocześnie informuje, czy ich mieszkańcy powinni liczyć się z rozluźnieniem, czy zaostrzeniem obowiązujących przepisów mających zapobiec epidemii koronawirusa.

Wskaźnik ryzyka to skala, w której ocenia się stopień ryzyka epidemii COVID-19. Wskaźnik ten jest liczony zarówno dla całej Republiki Czeskiej, jak i dla poszczególnych regionów. Indeks tworzony jest we współpracy z ekspertami z uniwersytetów, Ministerstwem Zdrowia Republiki Czeskiej i ÚZIS ČR . Oblicza go ÚZIS ČR (Instytut Informacji i Statystyki Zdrowotnej Republiki Czeskiej).

Ocena odbywa się w skali 0 – 100%, gdzie 0% oznacza brak ryzyka, 100% to ryzyko najwyższe. Stopień ryzyka można łatwo określić na podstawie obliczonego wskaźnika ryzyka.

Jak obliczany jest wskaźnik ryzyka? Indeks ryzyka sumuje punkty do oceny czterech wskaźników ryzyka związanych ze stanem i przebiegiem epidemii COVID-19.

• Ile osób zostało ostatnio zarażonych? Ocena: 0-20 punktów
  14-dniowe liczby pozytywnych przypadków covid-19 (na 100.000 mieszkańców)
• Ilu seniorów zostało ostatnio zarażonych? Ocena: 0-20 punktów
  14-dniowe liczby seniorów z wynikiem dodatnim dla COVID-19 (na 100.000 mieszkańców w wieku 65+)
• Rośnie liczba zarażonych osób – czy wirus rozprzestrzenia się w populacji? Ocena: 0-30 punktów
  Uproszczone obliczanie liczby reprodukcyjnej
• Czy można skutecznie i szybko wyłapać przypadki infekcji? Ocena: 0-30 punktów
  Średnia testów pozytywnych z ostatnich 7 dni.

Obliczone wartości wskaźnika nie są automatycznie przenoszone na poziomy alarmowania, są zawsze oceniane przez ekspertów.

Kiedy obostrzenia będą łagodzone? Powodem do podjęcia decyzji o przejściu na niższy stan alarmowy może być w szczególności:

• spadek wskaźnika ryzyka i jego utrzymywanie się na niższym poziomie przez 7 dni
• znaczna poprawa ogólnej sytuacji epidemiologicznej według oceny inspektorów sanitarnych i epidemiologów.

Kiedy przepisy zostaną zaostrzone? Przyczyną podjęcia decyzji o przejściu na wyższy poziom alarmowy może być w szczególności:

• wzrost wskaźnika ryzyka lub jego utrzymywanie się na wyższym poziomie przez 3 dni i dłużej
• znaczące pogorszenie innych parametrów epidemii związanych ze stopniem ryzyka (pogorszenie się wykrywania lub testowania, wzrost znaczących ognisk)
• znaczne pogorszenie wskaźników zachorowalności, zwłaszcza w związku z ograniczonymi możliwościami świadczeń zdrowotnych (np. zakażenie personelu medycznego, utrata zdolności z innych przyczyn itp.)

Ocena PES odbywa się zarówno dla całej Republiki Czeskiej, jak i dla poszczególnych regionów. Przy wysokim stopniu ryzyka (III i wyższy poziom alarmowy) następuje ogłoszenie obostrzeń dla całego kraju, niezależnie od różnic między regionami.

Przy niższych stopniach ryzyka, tj. jeśli sytuacja we wszystkich parametrach jest pod kontrolą, możliwe jest przeprowadzenie rozluźnienia przepisów dla poszczególnych regionów i zastosowanie w nich dokładniejszych, mniej dotkliwych obciążeń.

 

Na podstawie informacji zaczerpniętych ze stron: Aktuálně.cz, Ministerstwa Zdrowia Republiki Czeskiej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej, Ambasady Republiki Czeskiej, Covid Portál